©2008 Mediapool
|
O regionie
Najwyższe czeskie góry oraz ich pogórze są wyjątkowe dzięki swojemu położeniu, historii i przyrodzie. Pokryte tundrą ich najwyższe partie przypominają swym krajobrazem raczej oddaloną o tysiące kilometrów Arktykę. Trochę niżej na zboczach występują lasy świerkowe i bukowe, na łąkach rozsiane są pasterskie chaty, w dolinach pełno uroczych potoków i rzek, a wokół nich ośrodki górskie – te hałaśliwe i te spokojne.
Duża część polskich i czeskich Karkonoszy objęta jest ochroną w ramach parku narodowego. Z powodu swej wyjątkowości uznane zostały też za rezerwat biosfery Unesco. Mimo to jednak zarówno w górach, jak i na pogórzu istnieje wiele możliwości spędzenia aktywnego urlopu. Od wiosny do jesieni skorzystać można z niezliczonych pieszych i rowerowych szlaków turystycznych. Na zimę przygotowywane są setki kilometrów tras biegowych i zjazdowych.
W górach oraz w ośrodkach górskich zawsze znajdzie się coś do obejrzenia i wypróbowania.
KARKONOSZE – GÓRY WRAŻEŃ!!
O regionie
lista zdjęć
(znaleziono: 32 z 95 pozycji w kategorii: O regionie)
Ergis ID: 2
Klimat
Ze względu na klimat należą Karkonosze do strefy klimatu umiarkowanego z typową zmianą pór roku. Ich grzbiety stanowią najwyższą przeszkodę przypływu wilgotnego oraz zimnego powietrza od Atlantyku, co powoduje wielkie mnóstwo opadów oraz niskie temperatury.
Średnia roczna temperatura wynosi na szczytach gór około 0°C a około 6°C pod górami. U podnoża Karkonosz wynoszą opady roczne mniej więcej 800 mm, na grzbietach aż 1400 mm. Śnieg trzyma się około siedmiu miesięcy w roku, mniej więcej od połowy października do połowy maja. Średnia wysokość pokrywy śnieżnej wynosi 150 - 200 cm. W Karkonoszach znajduje się około 50 torów lawiny.
Ergis ID: 20
Mapa geologiczna
1) GRANIT
2) ŁUPKI MIKOWE I FILLITY
3) GNEJS
4) ŁUPKI
5) KWARCYTY
6) WAPNIE KRYSTALICZNE
Ergis ID: 34
KRNAP
Karkonoski Park Narodowy (KRNAP) został założony w 1963 jako pierwszy w Republice Czeskiej. Jego obszar wynosi 370 km2 (wraz z pasem ochronnym 570 km2). Jest podzielony na 3 strefy zależnie od stopnia ochrony – najściślej chroniona jest I i II strefa. Na terenie parku goście znajdą szereg ośrodków informacyjnych i kilka tematycznych ekspozycji muzealnych. Za ochronę karkonoskiej przyrody jest odpowiedzialny Zarząd KRNAP. Jego zadaniem jest przede wszystkim rekultywacja lasów, ochrona zagrożonych gatunków roślin i zwierząt. Pełni on także szereg funkcji ochronnych, badawczych, informacyjnych oraz kulturowo-wychowawczych. Nie jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo turystów w górach – o bezpieczeństwo dba tutaj Służba Górska.
Zarząd KRNAPu
Ośrodki informacji
Ergis ID: 35
KPN
Karkonoski Park Narodowy został założony w 1959 roku. Jego obszar wynosi 55 km2.
Za ochronę karkonoskiej przyrody jest odpowiedzialny Zarząd KPN. Nie jest odpowiedzialny za bezpieczeństwo turystów w górach – o bezpieczeństwo turystów dba Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratownicze
Siedziba Zarządu KPN
Ergis ID: 36
MaB
W 1992 roku Karkonosze (teren KRNAP i KPN) zostały włączone do międzynarodowej sieci rezerwatów biosfery . Rezerwaty biosfery ustanawia światowa organizacja UNESCO w ramach projektu MaB (Man and Biosphere = człowiek i środowisko naturalne). Są to najcenniejsze i najbardziej zagrożone przyrodniczo obszary świata, które posiadają poważne znaczenie dla zachowania bogactwa naturalnego i równowagi ekologicznej Ziemi. Dzięki temu Karkonosze zajęły miejsce obok puszcz amazońskich, sawann afrykańskich Serenghetti itp. UNESCO w ten sposób określa zasady ochrony wspomnianych terytoriów i sponsoruje je środkami finansowymi. Rezerwat biosfery Karkonosze/Krkonose jest podzielony na 3 strefy zależnie od stopnia ochrony: jest to strefa rdzenna (zawiera I i II strefę KRNAPu), strefa buforowa oraz strefa tranzytowa.
Ergis ID: 37
Historia ochrony Karkonoszy
1904 - hrabia J. Harrach założył w Łabskim Kotle pierwszy rezerwat przyrody
1919 – wydanie pierwszego czechosłowackiego Obwieszczenia o ochronie flory karkonoskiej
1922 – założenie rezerwatu przyrody w Małej Dolinie Śnieżnej w Polsce
1923 - profesor Schustler przedstawił projekt założenia Karkonosko-Izerskiego parku przyrody
1930 – założenie rezerwatu przyrody Kotelská rokle
1959 - powstanie Karkonoskiego Parku Narodowego (KPN) po stronie polskiej
1963 – powstanie Karkonoskiego Parku Narodowego (KRNAP) po stronie czeskiej
1983 - rozpoczęcie projektu ochrony zasobów genowych Karkonoszy
1993 – wybrane karkonoskie torfowiska zostały podane w wykazie Umowy Ramsarskiej o ochronie najważniejszych torfowisk na świecie
1993 – przy współpracy z holenderską fundacją „Face" zostaje rozpoczęty projekt rekultywacji lasów karkonoskich
Ergis ID: 42
Ochranná pásma národního parku
Území Krkonošského národního parku je podle stupně a ochrany rozděleno do čtyř zón (pásem): I. zóna, II. zóna, III. zóna a ochranné pásmo.
Do I. zóny jsou zařazena území s nejvýznamnějšími přírodními hodnotami jako: hřebenové oblasti, ledovcové kary, lesy a louky s vysokou druhovou rozmanitostí a významné geologické útvary. Tato v podstatě souvislá území jsou doplněna některými enklávami, jako je Černohorské rašeliniště, Albeřické lomy, Rýchorská květnice a prales apod. Krom jiného v těchto místech lze vidět glaciální relikty – druhy pamatující poslední dobu ledovou, rašeliniště a krajinu ne náhodou podobnou severské tundře, jsou zde k vidění výsledky dlouholetého působení ledu, sněhu, vody a větru na zemský povrch – charakteristické žulové skalní útvary, polygonální půdy, kary (ledovcové kotle), mury (zemní laviny), endemické (jenom na Krkonoších se vyskytující) druhy a poddruhy, např. jestřábníky, jeřáb krkonošský, zvonek krkonošský aj., z oblasti živočichů vřetenovka krkonošská (druh hlemýždě) nebo motýl huňatec žlutopásný krkonošský. Podle přísných mezinárodních regulí ochrany přírody by lidská noha neměla na území I. Zóny vůbec vstoupit, protože zde má být příroda ponechána přirozenému vývoji bez zásahu lidského faktoru. Proto s etaké nedivte, zjistíte-li, že v některých případech se přistupuje k likvidaci turistických cest, které se jeví z ochranářského hlediska jako nežádoucí.
II. zóna většinou obklopuje v širším či užším pásmu zónu I. Patří sem území s významnými přírodními hodnotami v oblasti horní hranice lesa a člověkem převážně pozměněné lesní aluční ekosystémy vhodné pro omezené a šetrné lesnické či zemědělské využívání. Zde si již můžete např. setkat s lesáky nebopracovníky ochrany přírody v terénu, kteří zde někdy provádějíurčité regulační a ozdravné zásahy v zájmu ochrany některých vzácných druhů či obnovy např. původní skladby porostů apod. Lze tu vidět i pasoucí se hospodářská zvířata.
III. zóna tvoří „zbytek“ území KRNAP. V uvozovkách proto, že se jedná o více než třikrát tak velkou plochu než I. A II. zóna dohromady. Tatooblast je intenzivně využívána rekreačně a turisticky, doplňkově se zde na nelesních půdách provozuje zemědělská výroba, zvláště pastevectví a sklizeň sena a hospodaří se zde v lesích při respektování specifických hledisek ochrany biologické rozmanitosti v chráněném území.
Ochranné pásmo není vlastní součástí území KRNAP, ale tvoří jakýsi ochranný pás, který má zabezpečit území parku jako takové před rušivými vlivy. Najdeme zde hlavní rekreační a sportovní centra. Probíhá zde již intenzivní zemědělská činnost, především chov skotu a jsou zde i vhodné podmínky pro výrobu ekoproduktů.
Návštěvní řád Krkonošského národního parku
Ergis ID: 7
Podróżniczek
Torfowiska oraz biotopy tundrowe na grzbietach górskich Karkonoszy są często metaforycznie nazywane „wyspami przyrody arktycznej w środku Europy”. Podróżniczek północny jest tego wzorowym przykładem. W Karkonoszach gnieździ się izolowana populacja 25-30 par, żeby zobaczyć następne, trzeba się udać aż na skandynawskie torfowiska. Ten gatunek należy do najcenniejszych i najpiękniejszych gatunków ptaków w karkonoskich górach.
Ergis ID: 19
Granit
Przeważającą część polskich Karkonoszy oraz cały grzbiet główny od Harrachova aż do Śnieżki tworzy granit. Rozżarzona magma granitowa dostała się w okresie paleozoiku do okolicznych łupków krystalicznych i wytworzyła masyw granitowy o grubości aż do 5 km. W miejscu styku magmy granitowej ze skałami węglanowymi powstały karkonoskie złoża rudy (Obří důl, Svatý Petr, Malá Úpa).
Dla granitowych grzbietów charakterystyczne są wyrównane, lekko zaokrąglone wierzchołki.
W wypadku karkonoskiego granitu – analogicznie jak u innych masywów granitowych – występuje cały system pęknięć. Masyw rozpada się w charakterystyczny sposób wzdłuż nich na prostopadłościenne bloki (na ilustracji bloki prostopadłościenne przy Wodospadzie Pančavskim). Na grzbietach spotkamy się z kumulacją skał, z tzw. torusami, gdzie *erozja wyszlifowała ostre prostopadłościany do kształtu ‘bochenków’.
Ergis ID: 21
Łupki krystaliczne (gnejsy, łupki łyszczykowe, tylllity, kwarcyty)
Skałami, które najczęściej występują w czeskich Karkonoszach to łupki krystaliczne (w polskich - granity), a takźe gnejsy, łupki łyszczykowe, tylllity i kwarcyty. Powstały one w okresie protezoiku i paleozoiku przed mniej więcej pół miliardem lat. Olbrzymie ciśnienia i temperatury, występujące podczas procesów powstawania gór przetopiły w tym okresie pierwotne warstwy osadów morskich i wulkanicznych na nowe skały. Dla wielu łupków krystalicznych jest charakterystyczna struktura warstwowa.
Łupki krystaliczne – w odróżnieniu od prostopadłościennego rozkładu granitu – rozpadają się na kawałki o ostrych kształtach. Powoduje to, że granie z łupków krystalicznych są bardziej ostre i bardziej strome. Kamienie usypujące się z grani posiadają również odmienny kształt, zależny od rodzaju skały, z której grań jest zbudowana.
Z łupków krystalicznych jest zbudowany wewnętrzny Czeski Grzbiet z sąsiadującymi rejonami oraz część grani głównej od Śnieżki na wschód.
Łupki krystaliczne są bardziej wytrzymałe na erozję w porównaniu z granitem. Dlatego też granie, które są z nich zbudowane nie są takie gładkie i mają bardziej strome zbocza (Kozí hřbety, Obří hřeben, Śnieżka, ...).
Ergis ID: 22
Wapień
We wnętrzu łupków krystalicznych występują wtrącenia, soczewki wapni krystalicznych oraz dolomitów. W kilku miejscach w Karkonoszach są one wydobywane (Černý Důl, Horní Lánov, Suchý důl, przed tym również Strážné). Po przeszlifowaniu są stosowane jako wykładziny (marmur), do produkcji wapna itp. W wapniach tworzą się również w Karkonoszach mniejsze jaskinie.
<<< Dzisiaj opuszczony kamieniołom w miejscowości Strážné był źródłem marmuru kamieniarskiego, na który był duży popyt.
Ergis ID: 27
Jaskinie
W Karkonoszach znajduje się ponad dwadzieścia niewielkich jaskiń, przede wszystkim na ich wschodniej i południowej krawędzi. Powstały w konsekwencji cyrkulacji wody w warstwach wapnia. Większość z nich nie posiada nawet wejść naturalnych z góry – prawie wszystkie wejścia zostały odkryte podczas wydobywania wapnia w kamieniołomach. Niektóre – być może – jeszcze czekają na odkrycie.
Jaskinie karkonoskie jeżeli chodzi o wielkość i piękno nacieków krystalicznych są nieporównywalne z jaskiniami Morawskiego krasu. Nie znajdziemy tutaj wielkich podziemnych rzek. Istnieją tu jaskinie z głębokimi podziemnymi jeziorami, które do dzisiaj nie są dostatecznie zbadane. Ozdobne nacieki krystaliczne w Karkonoszach są bardzo ubogie. Wyjątkiem jest jaskinia Trucovna.
W bezpośrednim sąsiedztwie Karkonoszy znajdują się publicznie dostępne Jaskinie Bozkovskie z pięknymi, ozdobnymi wnętrzami.
Ergis ID: 25
Kotły polodowcowe
Podczas epoki lodowej w okresie starszego czwartorzędu powstało w Karkonoszach parę języków lodowców, przesuwających się do kotlin. Masy lodu, które powoli przesuwały się na dół wyżłobiły końce doliny do kształtu tzw. ‘kotła‘ i – następnie – kotlinę do kształtu litery U (kotliny, które wyżłobiła rzeka posiadają przekrój poprzeczny w
kształcie litery V). W Karkonoszach czeskich są nazywane ’jámami’.
Lód powoli przesuwał przed sobą kamienie i kawałki skał – ich zwałowiska nazywamy morenami. Morena czołowa w kilku wypadkach przegrodziła dolinę. Woda z topniejącego lodowca nie mogła odpływać i w taki sposób powstały jeziora lodowcowe. Znajdziemy je przede wszystkim po polskiej stronie Karkonoszy.
W Karkonoszach znajdują się jeziora lodowcowe, nazywane po polsku ‚stawami‘.
Ergis ID: 26
Karling góry Śnieżki
Wyjątkiem wśród karkonoskich szczytów jest Śnieżka, na którą erozja lodowcowa działała z trzech stron – pozostał z niej tylko szczyt. Powstały ostrosłup posiada fachową nazwę ‚karling‘.
Ergis ID: 23
Skałki (torusy)
Dla górnych regionów – tak samo jak i dla zboczy na polskiej stronie głównego grzbietu – są charakterystyczne, pojedyncze skały w kształcie wieży, nazywane kamieniami lub skałami. Powstały podczas mezozoiku i trzeciorzędu, kiedy to zostały naruszone przez
*erozję i przemieszczone mniej wytrzymałe elementy skał. W ten sposób zostały odsłonięte całe bloki granitowego korpusu, które były przed tym ukryte głęboko pod ziemią.
Odsłonięte skały granitowe w wyniku oddziaływania mrozu (co w wypadku granitu jest zupełnie normalne) stopniowo popękały i uzyskały formę kwadratowych bloków. Dzisiejszą formę w kształcie bochenka spowodowało dalsze wietrzenie i wygładzanie.
Torusy są w Karkonoszach nazywane „kamieniami" – są to np. „Polední kámen" (na ilustracji), „Mužské kameny", „Dívčí kameny", „Harrahovy kameny", ...
Ergis ID: 24
Poligony kamienne
Na większej powierzchni szczytowych partii Karkonoszy erozja mrozowa spowodowała powstanie ‚mórz‘, składających się z kamieni i resztek skał. Jeśli obserwujemy to zjawisko z ‚lotu ptaka‘ lub przy uważnym obserwowaniu w terenie wtedy możemy zauważyć, że kamienie formują się do pewnego rodzaju ornamentów w kształcie kręgu – ‚poligonów‘. Nie chodzi o żadne cywilizacje pozaziemskie, ale o działanie mrozu.
Woda między kamieniami zamarza i ponownie taje. Dzięki temu nieustannie zmienia się objętość i są wzajemnie sortowane drobniejsze i większe kamienie. Po pewnym okresie powstają w ten sposób regularne wzory ornamentowe. Mróz wytłacza większe kamienie ze środka ‚poligonu‘ w kierunku na zewnątrz. Na granicy dwu ‚poligonów‘ kamienie są wzajemnie przetłaczane i zajmują nienaturalną, pionową pozycję.
Niektóre ‚poligony‘ składają się tylko z kamieni, w wypadku innych w środku znajduje się drobniejszy tłuczeń lub ziemia, gdzie rośnie trawa lub małe krzaczki.
‚Poligony‘ na zboczach (w konsekwencji grawitacji ziemskiej i ściekania mokrego gruntu) przedłużają się i uzyskują kształt długich bruzd.
Ergis ID: 29
Wodospady
W najwyższych rejonach Karkonoszy posiada swoje źródła kilka strumieni i rzek. Po drodze do kotliny muszą przezwyciężyć duże różnice wysokości – w takich miejscach powstają wodospady. Największe z nich znajdziemy na stromych zboczach dużych dolin polodowcowych – jest to Labský důl, Úpská jáma itp. Najwyższym wodospadem jest wodospad Pančavy (149 m. ) na krawędzi Łabskiej kotliny. Rzeczka Pančava wypływa z Torfowiska Pančavskiego (blisko źródła Łaby), następnie spada kaskadami na dno kotliny i po chwili wpływa do Łaby. W pobliżu wodospadu znajduje się trasa turystyczna i można tutaj zatrzymać się w dwóch miejscach widokowych. W pobliżu wodospadów spotkamy szereg rzadkich gatunków roślin i zwierząt, którym odpowiada duża wilgotność tego środowiska.
Ergis ID: 28
Kotły eworsyjne
Rodzajem erozji wodnej jest tzw. eworsja, która drąży dno rzeki przez szlifowanie okruchami skał, które są obracane wirami wodnymi (tak jak papierem ściernym). Tam, gdzie dzięki kształtowi koryta powstają wiry wodne, woda wydrąża okrągłe wgłębienia, które są nazywane ‚kotłami eworsyjnymi‘. W karkonoskich rzekach i strumieniach wspomniane zjawisko występuje często.
W ciągu milionów lat takiego drążenia kotły eworsyjne ‚mogą uzyskać fantastyczną głębokość. Wyjątkowo pięknie wydrążony kocioł znajdziemy w korycie rzeki Jizery przy Vilémovie, bezpośrednio pod szosą. Na ilustracji kocioł eworsyjny wydrążony w łupkach tyllitowo - serycytowych. Przepiękne ‚kotły eworsyjne‘, wydrążone w granicie znajdziemy również na rzeczce Mumlava blisko Harrachova.
Ergis ID: 13
Chřástal polní
Zaslouží-li si některý z krkonošských ptáků přívlastek „neviditelný", pak je chřástal polní bez konkurence. Z horských luk je do daleka slyšet pouze nezaměnitelný hlas, ale pozorovat jeho původce je téměř nemožné. Avšak i hlas by člověk neřadil k ptákovi a spíše ho přirovnával ke zvuku dřeva pohybujícího se po staré valše: opakované rép-rép rép-rép (přepis hlasu jako krex-krex se stal i základem latinského názvu chřástala). A navíc se nejčastěji ozývá za tmy.
Ergis ID: 10
Čáp černý
Čápa bílého zná každý z nás dobře již od dětství, ale o jeho „černém" příbuzném už ví málokdo. Je sice skoro stejně velký, hnízdí však v lesích, obratně loví podél skrytých horských potůčků a na oči se nám dostane často jen při kroužení vysoko na obloze. Koukejme proto pozorně: břicho má bílé, ale krk a křídla celá černá. A v Krkonoších je běžnější než čáp bílý.
Ergis ID: 16
Čečetka zimní
Další z druhů, který původně hnízdil pouze v klečových porostech nad horní hranicí lesa a až v posledních letech sestoupil i do nižších poloh, včetně podhůří Krkonoš. V porostech kleče je však stále nejhojnější. Patří mezi ty horské druhy ptáků, které nemohou uniknout naší pozornosti při výletech na horské hřebeny. Čečetku poznáme podle typického crčivého hlasu.
Ergis ID: 14
Kos horský
Všem nám dobře známý černý kos a s bílým půlměsícem na prsou? Není to nesmysl? Není, přesně tak vypadá kos horský. Další z typických představitelů horských ptáků je v Krkonoších poměrně hojný. Na horských loukách či okrajích lesů lze bez problémů zastihnout některý ze zhruba 300 hnízdících párů. Ale jen výše v horách, pod 800 m n. m. nesestupuje.
Ergis ID: 17
Linduška horská
Nejvzácnější z krkonošských lindušek hnízdí na strmých travnatých svazích ledovcových údolí a na nejvyšších horských hřebenech a kamenitých vrcholech. Její početnost není vysoká (dnes asi 145 párů) a bohužel se z neznámých příčin stále snižuje - za posledních zhruba 40 let poklesla asi na polovinu.
Další dva druhy lindušek zastihneme na okrajích lesních porostů od podhůří po horní hranici lesa (linduška lesní) nebo na imisních holinách a subalpínských loukách (linduška luční).
Ergis ID: 8
Pěnkava obecná
Nejhojnější ptačí druh hnízdící v Krkonoších: každý pátý zastižený pták v celém pohoří a dokonce každý třetí v lesích je pěnkava. Pozorovat ji můžeme ve všech typech prostředí od podhůří po horní hranici lesa, méně často až v klečových porostech a schází jen na nejvyšších vrcholech bez jakékoliv keřové vegetace.
Ergis ID: 18
Pěvuška podhorní
Další z krkonošských vzácností můžeme pozorovat pouze na nejvyšších vrcholech, nejčastěji v sutích na svazích Sněžky. Krkonošské hnízdiště je nejsevernějším místem výskytu tohoto druhu v celém areálu jeho rozšíření. Přestože je početnost pěvušek podhorních velmi malá a nepřesahuje 15-20 párů, v Krkonoších se na této úrovni drží už dlouhé desítky let.
Ergis ID: 9
Skorec vodní
Ptačí druh, který je svým způsobem života vázán bezvýhradně na tekoucí vodu. U vody hnízdí, pod vodou získává potravu a umí se obratně pohybovat. Postavme se někdy v zimě k zamrzlé horské řece: jednou dírou v ledu skorec skočí do prudkého proudu ledové vody, další dírou o pár desítek metrů dále vyskočí suchý zpátky na led. Jak dokonale chránící peří musí mít. Skorec by mohl být i dokonalým příkladem ekologických učebnic, ilustrujících, že v přírodě „vše souvisí se vším": Imise z uhelných elektráren západně od Krkonoš okyselí déšť a potépotoky. Okyselené vody hubí vodní bezobratlé a čím méně jepic, pošvatek či chrostíků, tím méně skorců. Zkráceně: spalování nekvalitního hnědého uhlí stovky kilometrů daleko ovlivňuje početnost skorců v Krkonoších.
Ergis ID: 11
Sýc rousný
Nevelká, nenápadná horská sovička. Vidět není, ale slyšet ji můžeme. Uslyšíme-li v noci ve staré horské smrčině opakované pu-pu-pu pu-pu-pu, připomínající v dáli projíždějící parní vláček, bude to jistě sýc rousný. V Krkonoších už totiž parní lokomotivy nejezdí. A šance slyšet takový hlas tu je, v krkonošských horách totiž hnízdí kolem 100 párů sýců.
Ergis ID: 12
Sýkora parukářka
Velmi početný rod sýkor zahrnuje v Krkonoších šest druhů – koňadru, modřinku a babku nejčastěji v nižších polohách, uhelníčka, parukářku a sýkoru lužní spíše výše. Parukářka s chocholkou na hlavě je typickým druhem horských smrčin, který nepříznivě reaguje na poškození lesa. Ve zdravých či málo poškozených smrčinách je poměrně hojná, z těžce poškozených a odumírajících porostů téměř mizí. Důvodem je především nedostatek vhodné potravy a špatné možnosti úkrytu před nepříznivým počasím i přirozenými nepřáteli. To však platí i pro další druhy ptáků – třeba králíčky, naše nejmenší ptačí druhy.
Ergis ID: 15
Cietrzew
Lesní kurovití ptáci jsou v Krkonoších zastoupeni třemi druhy: tetřevem hlušcem, jeřábkem lesním a tetřívkem lesním. Zatímco první dva druhy jsou tu před vyhynutím (v souvislosti s odumíráním lesů a nadměrným rušením), tetřívkovi naopak vyhovují rozsáhlé holiny a jeho početnost mírně narůstá. Patří mezi silně ohrožené druhy České republiky, ale jeho početnost v Krkonoších dosahuje zhruba 150 samců.
Ergis ID: 33
Ratowanie karkonoskiej przyrody
Wielu gości nie jest świadomych tego, że karkonoska przyroda jest w sytuacji poważnego zagrożenia. Paradoksalnym jest fakt, że o ile renomowane instytucje międzynarodowe (fundacja holenderska FACE, Unia Europejska, UNESCO, Bank Światowy) pomagają ratować cenną przyrodę karkonoską, o tyle my sami ją nieustannie niszczymy. Największym zagrożeniem są dzisiaj nie tylko imisje przemysłowe, ale przede wszystkim nieregulowany duży ruch turystyczny. Starania o ratowanie karkonoskiej przyrody mają długą historię. Dzisiaj opiekują się tym zarządy parków narodowych. Dzięki respektowaniu ich regulaminów zwiedzania oraz treści tablic informacyjnych możesz się również Ty przyczynić do zachowania karkonoskiej przyrody dla przyszłych pokoleń.
MaB, KRNAP, KPN
Historia ochrony Karkonoszy
Regulaminy zwiedzania
Ergis ID: 46
Regulaminy zwiedzania KRNAP
ČLÁNEK 1
Úvodní ustanovení
1) Účelem této vyhlášky je zajištění funkcí Krkonošského národního parku (dále jen národní park) vyplývajících z jeho poslání chránit přírodní hodnoty území pro zachování stabilních ekosystémů, jakož i pro vědecké, výchovné a osvětové využívání. Sleduje zejména usměrnění režimu turistické a rekreační aktivity národního parku.
2) Návštěvní řád je obecně závazným právním předpisem. Vztahuje se na veškeré fyzické a právnické osoby, které se na území národního parku zdržují nebo na něm vyvíjejí činnost. Souhlas s odlišným režimem uděluje Správa Krkonošského národního parku (dále jen Správa).
ČLÁNEK 2
Zákaz a omezení některých činností:
1) Na celém území národního parku je zakázáno
a) vstupovat a vjíždět na plochy s novou výsadbou provedenou v rámci obnovy lesa
b) vstupovat do jeskyní a jiných podzemních prostor
c) plašit zvěř a odchytávat volně žijící živočichy
d) sbírat planě rostoucí rostliny a jejich části kromě lesních plodů
e) odhazovat odpadky, znečišťovat a poškozovat prameniště a vodní toky
f) manipulovat nebo poškozovat zařízení pro turistiku a rekreaci umístěná v terénu, jako turistická značení, informační tabule, odpočívadla, vyhlídková místa a jiná obecně prospěšná zařízení
g) volné pobíhání psů
h) chovat se způsobem, který by mohl vést ke škodám na přírodním prostředí a který je v rozporu s posláním národního parku, zejména rušit klid nadměrným hlukem aj.
i) pořádat a organizovat hromadné sportovní, turistické a jiné akce
j) instalovat přenosné lyžařské vleky a vytyčovat zimní běžecké a sjezdové tratě, vyznačovat letní i zimní turistické cesty
k) tábořit a rozdělávat ohně
l) provozovat jízdy na koni a jízdy psích spřežení
m) provozovat vodní sporty kromě řeky Jizery a horního toku Labe v úseku přehrada Labská–Kukačka
2) Správa může na vyhrazených místech či v určitém časovém období činnosti uvedené pod písmeny i), j), k), l) a m) odst. 1) povolit. Za hromadné akce pod písmenem i) se nepovažují ty, které jsou konány na řádně kolaudovaných lyžařských běžeckých a sjezdových tratích. Tyto akce musí být pouze předem nahlášeny Správě.
3) V zimním období je na území národního parku zakázán vstup k mysliveckým zařízením sloužícím k přikrmování zvěře a do přezimovacích obůrek s výjimkou značených turistických cest.
4) Na území I. a II. zóny národního parku je kromě činností uvedených v odstavci 1) též zakázán sběr lesních plodů a vstup mimo turistické značené cesty, popř. v zimním období mimo tyčové značení, včetně skialpinismu.
5) Při nedostatečné sněhové pokrývce je návštěvník povinen respektovat přechodné uzavření úseků tyčového značení provedené Správou z důvodu ochrany přírody.
6) Podmínky vjezdu, setrvání a jízdy motorovými vozidly na území národního parku včetně jejich zpoplatnění určuje vyhláška Správy č. 2/1995 a osoby na území národního parku jsou povinny se jí řídit.
ČLÁNEK 3
Horská cyklistika
Na území národního parku je zakázáno jezdit na kole mimo silnice, místní komunikace a cesty k tomuto účelu vyznačené se souhlasem Správy. Cesty určené pro provozování horské cyklistiky a podmínky provozu na nich určuje Správa samostatným rozhodnutím.
ČLÁNEK 4
Horolezectví a létání
1) Na území národního parku je zakázáno provozovat horolezectví mimo následující území:
– Hnědé skály (k. ú. Strážné, p. p. č. 1958/1)
– Hranostají skála (k. ú. Strážné, p. p. č. 1892)
– Emin kámen (k. ú. Labská, p. p. č. 103/16, 17)
– Lubošské skály (k. ú. Harrachov, p. p. č. 1033/36)
Veškeré přírodní složky horolezeckých terénů i v jejich blízkém okolí budou maximálně šetřeny.
2) Létání na padácích a závěsných kluzácích je na území národního parku zakázáno s výjimkou provozních ploch a letových koridorů určených samostatným rozhodnutím Správy. Provozní plochy se vyznačují informačními tabulemi se závazným znakem.
ČLÁNEK 4a
Vodní sporty
1) Na Jizeře a na horním toku řeky Labe v úseku přehrada Labská–Kukačka lze provozovat vodní sporty – sjíždění na plavidlech bez motorového pohonu.
2) Nastupovat do plavidel a vystupovat z nich lze pouze na nástupních a výstupních místech. Tato místa i přístupy k nim jsou vyznačeny informačními tabulemi.
3) Provozovat vodní sporty na řece Labi lze pouze s povolením Správy. Denní doba splouvání se stanovuje od 8 do 18 hodin. Povolení s dalšími podmínkami splouvání vydává středisko terénní služby Správy ve Špindlerově Mlýně.
ČLÁNEK 5
Informační, výchovná a osvětová činnost
Ochranu přírody, výchovné a osvětové využívání národního parku řídí a organizuje Správa. K tomuto účelu jsou zřízena informační střediska v Peci pod Sněžkou, Špindlerově Mlýně, Vrchlabí, Harrachově a Rokytnici nad Jizerou. Při zajišťování této činnosti spolupracuje Správa s městskými a obecními úřady. Uvedená střediska podávají informace o uzavírkách cest (dle článku 2, odst. 5), cykloturistických trasách (dle článku 3) aj.
ČLÁNEK 6
Stráž přírody, pokuty
1) Kontrolu dodržování ustanovení této vyhlášky a ostatních obecně závazných právních předpisů týkajících se ochrany přírody zajišťuje Správa prostřednictvím stráže přírody. Strážci po prokázání se služebním průkazem jsou oprávněni:
a) zjišťovat totožnost osob, které porušují právní předpisy na úseku ochrany přírody
b) ukládat a vybírat blokové pokuty za přestupky až do výše 1000 Kč
c) pozastavit rušivou činnost, jestliže by její pokračování bezprostředně ohrozilo ochranu přírody
d) zadržet ke zjištění totožnosti osobu, kterou přistihnou při porušování právních předpisů o ochraně přírody a krajiny, a odevzdat ji orgánu Policie České republiky; přistižené osoby jsou povinny uposlechnout
e) požadovat pomoc nebo součinnost orgánů Policie České republiky, popřípadě obecní policie, pokud nemohou splnění svých povinností zajistit vlastními silami a prostředky
2) Správa může za porušení ustanovení této vyhlášky uložit fyzické osobě pokutu až do výše 10 000 Kč; právnickým osobám a fyzickým osobám při výkonu podnikatelské činnosti lze uložit pokutu až do výše 500 000 Kč .
ČLÁNEK 7
Ustanovení přechodná, společná a závěrečná
1) Zákaz vstupu dle článku 2, odst. 4 se nevztahuje na vlastníky a nájemce těchto pozemků
2)Pro účely této vyhlášky je zimní období míněno od 15. 12. do 15. 3.
3) Tato vyhláška ve znění pozdějších změn nabývá účinnosti dne 15. dubna 1993
Ergis ID: 55
Stopnie zagrożenia lawinowego
1 mały (nieznaczny): Pokrywa śniegowa jest na ogół utrwalona i stabilna (związana). Wyzwolenie lawiny jest możliwe na bardzo niewielu skrajnie stromych stokach, tylko przy dodatkowym dużym obciążeniu***. Na ogół bezpieczne warunki dla wędrówek.
2 umiarkowany: Pokrywa śniegowa jest tylko na niektórych* bardziej stromych stokach umiarkowanie stabilna, na ogół jednak wystarczająco utrwalona. Wyzwolenie lawiny możliwe przede wszystkim na określonych** bardziej stromych stokach, tylko przy dodatkowym dużym obciążeniu***; nie należy się spodziewać samorzutnego schodzenia większych lawin. Korzystne warunki dla wędrówek pod warunkiem uwzględnienia lokalnych rejonów** zagrożeń.
3 znaczny: Na wielu* stromych stokach pokrywa śniegowa jest utrwalona tylko umiarkowanie lub słabo. Wyzwolenie lawiny jest prawdopodobne już przy małym obciążeniu dodatkowym*** przede wszystkim na określonych** stromych stokach; od przypadku do przypadku możliwe jest samorzutne schodzenie średnich bądź także pojedynczych dużych lawin. Poruszanie się wymaga doświadczenia oraz posiadania zdolności do lawinoznawczej oceny sytuacji; obszar możliwości poruszania się zostaje ograniczony rejonami** zagrożeń.
4 duży: Pokrywa śniegowa jest słabo utrwalona na większości* stromych stoków. Wyzwolenie lawin jest prawdopodobne już przy małym obciążeniu dodatkowym*** na większości** stromych stoków; od przypadku do przypadku możliwe jest samorzutne schodzenie wielu średnich rozmiarów lawin, niejednokrotnie również dużych lawin. poruszanie się wymaga dużej zdolności do lawinoznawczej oceny sytuacji; obszar możliwości poruszania się ulega bardzo znacznemu ograniczeniu.
5 bardzo duży: pokrywa śniegowa jest na rozległym obszarze słabo utrwalona i w znacznym stopniu chwiejna. Należy spodziewać się samorzutnego schodzenia wielu dużych lawin, także na terenach o umiarkowanej stromiźnie. Poruszanie się jest na ogół niemożliwe.
Objaśnienia:
* Bliższe dane zawiera raport (komunikat) lawinowy (np. wysokości bezwzględne, wystawa stoków, formy terenu).
** Wskazania w aktualnym raporcie (komunikacie) lawinowym.
*** Obciążenie dodatkowe:
- duże, np. grupa poruszająca się bez zachowania między nimi odstępów,
- małe, np. samotny piechur.
|
Proponujemy
Špindlerův Mlýn
Proponujemy
Pec pod Sněžkou
Proponujemy
|